Blog 19. Fake it till you make it en het placebo-effect

Veel mensen zullen de uitspraak ‘fake it till you make it’ wel eens hebben zien voorbij komen. Een aantal zal dit ook wel eens hebben toegepast. Al dan niet met succes. Ik wil in deze blog hier graag wat dieper op ingaan en met jullie delen hoe ik dit toepas in mijn tekenpraktijk en welke link dit heeft met tekenen.

‘Draw it till you make it’ zou een betere spreuk zijn wat mijn werk betreft. Ik zeg altijd: “Wat je kan tekenen heb je ook daadwerkelijk in huis”. En dan gaat het er niet over dat je goed kunt tekenen en dat alles klopt qua perspectief en compositie. Het gaat er over dat je vanuit jezelf kunt tekenen. Eigenlijk ‘als vanzelf’ vanuit jouw kern. De tekening is een enorm krachtig middel. Je kunt de gewenste situatie tekenen en deze tekening zien als een soort oefening. Door het gewenste beeld te tekenen en te internaliseren (te verankeren in jezelf), hier dagelijks aandacht aan te besteden en het beeld steeds weer in je op te nemen en eventueel te ondersteunen met krachtige affirmaties, kun je daadwerkelijk dingen ten positieve veranderen. Daar zijn geen pillen voor nodig. Jouw gedachtenkracht is enorm belangrijk en de tekening kan je daarbij helpen. Wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat gedachtenkracht kan zorgen voor veranderingen in de hersenen, het lichaam en zelfs op celniveau in de aansturing van de genen.

Je zou het ook kunnen zien als een placebo-effect. De reguliere geneeskunde maakt daar al heel lang gebruik van maar men wist tot voor kort eigenlijk niet goed hoe dit werkt en waardoor het komt dat het een gunstig effect kan hebben op de patiënt. Recente studies van hersenscans en endocrinologisch en genetisch onderzoek maken meer duidelijk over de werking van dit mechanisme. De samenwerking van lichaam en geest, van hoofd, hart en handen (holistische benadering) is enorm belangrijk. In de reguliere geneeskunst wordt dit helaas nog te weinig toegepast. Jammer, temeer er is aangetoond dat ook een positieve ‘mindset’ een enorm verschil kan maken.

Hieronder wil ik als voorbeeld graag een casus en tekening met jullie delen, met toestemming van de tekenaar en ik heb de naam veranderd.

Sonja, managementassistente, 42 jaar kwam bij mij via een vriendin die haar had aangeraden om tekentherapie bij mij te gaan doen. Sonja liep een beetje vast op meerdere vlakken. Ze voelde zich de laatste tijd niet erg goed en vooral op haar werk had ze het idee dat men geen rekening met haar hield. Maar ook thuis was zij vooral degene die voor iedereen klaarstond, terwijl zij toch ook steun zou willen ontvangen. Op mijn vraag of zij het gevoel had zelfvertrouwen te hebben zij ze, verrassend genoeg, dat ze vond dat zij wel zelfverzekerd was. “Ja, ik ben zeker wel zelfverzekerd, daar ligt het niet aan”. Ze kwam op mij ook wel zelfverzekerd over in haar praten.

De tekenopdracht die ik haar vervolgens gaf luidde: “Teken een zelfverzekerd persoon”. Ik gaf haar A3 papier en potloden. Ze ging meteen aan de slag. Hieronder de tekening.

Waaraan kan je zien in deze tekening dat dit een zelfverzekerd persoon is? Sonja: “nou, je ziet dat ze met haar ogen dicht staat, dan heb je vertrouwen en ze staat hoog zodat iedereen haar ziet”.

Toen we verder gingen praten over deze tekening kwam Sonja tot de ontdekking dat ze het gevoel heeft dat ze zichzelf op een voetstuk moet plaatsen om gezien te worden. Dat ze daar eigenlijk erg wankel staat en op haar tenen staat. Dat ze ook het gevoel heeft op haar tenen te lopen. Verder heeft ze zichzelf niet ingekleurd. Dit laat vaak zien dat iemand te weinig tijd besteedt aan zichzelf. Toen ik haar vroeg naar de ogen die dicht zijn werd ze emotioneel. Toen zag ik ineens een andere Sonja. Ze kon het masker niet langer ophouden. Het perfecte plaatje waaraan ze probeerde te voldoen. “Ik wil gewoon rust, daarom heb ik mijn ogen dicht getekend denk ik en eigenlijk voel ik me bij nader inzien helemaal niet zo zelfverzekerd. Ik dacht dat ik dat wel zo tekende, maar het lijkt er niet op!”. Prachtig hoe de tekening dit laat zien en hoe dan het besef kan komen. Andere aandachtspunten van deze tekening: afhangende schouders, eigenlijk geen nek, dunne benen, nauwelijks kleding, leeftijd van de tekening komt niet overeen met de echte leeftijd. Het voetstuk is erg dun en lijkt niet veel gewicht te kunnen dragen. Geen bodem, geen omgeving getekend of gekleurd.

Hierna heb ik Sonja gevraagd wat er nodig is om wel stevig te kunnen staan. Hoe zou dit fijner kunnen worden voor jou? Sonja ging, na het drogen van de tranen, de tekening veranderen. Hier zie je het zelfhelend vermogen aan de slag. Eerst aarzelend een rode trui en rode laarzen. Gaandeweg kreeg ze er steeds meer aardigheid in. Ik zag haar tijdens het tekenen veranderen. Ze heeft het allemaal gelukkig wel in huis. Ze was het alleen kwijt geraakt. Uiteindelijk was er geen plekje wit meer te vinden in deze tekening. Het wankele voetstuk was veranderd in een stabiele ondergrond, ze kreeg kleding, kleur, schouders, oren en een open blik. Tot slot de zon. We hebben samen gestaan zoals op de tekening. Stevig op de grond een open blik. Ze zei: “het voelt goed om zo te staan maar het lukt me niet om me in het dagelijks leven zo te voelen. Dan sluipt de onzekerheid er toch weer in”. Ze schreef er de volgende affirmatie bij: “Ik sta stevig met beide voeten op de grond en ik ben zeker van mijzelf!”

Sonja is vervolgens met deze tekening gaan oefenen. Dagelijks bij het opstaan voor de tekening gaan staan en de zin duidelijk uitspreken. “Het klinkt zo simpel” zegt ze. Dat is het in feite ook. De commitment aan jezelf om dit ‘simpele’ dagelijks te gaan doen is denk ik nog het lastigste. Juist omdat het simpel is.

Na twee weken kwam zij terug. Er stond een andere vrouw in mijn praktijk. Ze vertelde dat het haar erg goed had gedaan. “Ik zat eigenlijk steeds op anderen te wachten voor bevestiging. Ik was me daar niet van bewust. Maar ik geef mezelf nu bevestiging door de affirmatie. Dat heeft me erg goed gedaan. En ik heb mijn rode laarzen onderuit de kast gepakt en weer aangetrokken”.

Zo zie je hoe deze tekening een wezenlijk verschil kan uitmaken. Het zet iets op gang. Het legt nieuwe verbindingen in de hersenen, het heeft invloed op de uitwisseling van stofjes in je lichaam en op celniveau. Hier zie je de kracht van je eigen gedachten en intenties. Ze maken een enorm verschil.

Ilona Stremmelaar, 21-2-2022