Begin bij het begin. Voor je wat voor activiteiten, gesprekken, uitstapjes, klusjes, e.d. wilt gaan doen met een kind met autisme is het belangrijk om aan te sluiten bij het kind. En dan bedoel ik niet vanuit jouw eigen perspectief. Ik bedoel dat je eerst observeert, hoe komt dit kind bij jou? Wat is zijn of haar lichaamstaal? Zoekt het al contact met jou of nog niet? Bij kinderen met autisme gaat dit niet zo vanzelfsprekend als bij andere kinderen. Kinderen met autisme kunnen soms behoorlijk in hun eigen ‘bubbel’ zitten.
Vaak zie ik in mijn praktijk dat kinderen met autisme eerst wat door de ruimte (atelier) dwalen. Even rondkijken of alles nog klopt, zijn er nieuwe dingen, geluiden, geuren? Ze tasten als het ware de ruimte af voordat ze met jou in contact kunnen komen. Eén jongen van 10 met autisme die elke week komt tekenen, moet altijd een specifiek kastje open maken. Daarin ligt de verf waar hij graag mee schildert. Hij weet nog precies hoe alle potjes de vorige keer stonden. Zegt daar ook altijd even wat van. En soms verzet hij een paar potten verf. Prima! Ik dwaal dan op gepaste afstand een beetje met het kind mee, ik help deze jongen vaak even met het goed zetten van de potten. Dan sluit je mooi bij hem aan. Of ik maak ook even een geluidje met de klanksschaal bij een ander kind die dat graag doet als zij binnenkomt.
Het is zo belangrijk om eerst aan te sluiten bij het kind. Vaak gaat dan de communicatie veel beter en heeft het kind jou weer in zijn vizier en is ook ontvankelijk voor wat je aan wilt bieden.
Er is één kind die altijd zo mooi en nadrukkelijk “Ilona!” zegt als hij dan tegenover mij aan de tafel zit te tekenen. Hij kijkt me dan intens aan. Dat is zo’n cadeautje, elke keer weer.
Uiteindelijk denk ik ook altijd als het gaat om tips bij autisme dat heel veel kinderen, met of zonder autisme, baat hebben bij dit soort tips. Hoeveel ouders komen met een vol hoofd, één oog op de telefoon hun kind ophalen van school of BSO? Zouden die kinderen ook niet meer gebaat zijn met een ouder die duidelijk aansluiting zoekt bij zijn of haar kind? Uiteindelijk gaat het er toch om of je je gezien en gehoord voelt, dat geldt voor ons allemaal.
Ilona Stremmelaar, 26-9-2023
