Een hulpvraag, een simpele en doeltreffende oefening, ervaringsgericht en creatief.
Ik wil deze oefening graag delen. Waarom? Omdat het zo effectief werkt, en eigenlijk onmiddellijk helpend is voor veel cliënten waar ik mee werk. Het laat zien hoe tekenen ingezet kan worden in een sessie.
Ik bespreek hieronder een casus waarin ik deze oefening toe heb gepast.
De desbetreffende cliënt (C), was al een paar keer bij mij geweest en haar hulpvraag was: “Hoe kan ik standvastig en zelfverzekerd worden”. Ze vertelde mij dat ze zo vaak meewaait met alle meningen van anderen, dat ze zich meestal richt op anderen en zichzelf dan verliest. Ze noemt zichzelf te meegaand en te flexibel.
Ik heb haar een groot vel A2 papier op de tafel laten plakken en bijenwaskrijtjes gegeven. C mocht op papier uit wandelen gaan, het krijtje niet meer optillen. “Laat maar eens zien hoe jij dat altijd doet, meewaaien met alle meningen van anderen, lekker meegaand en flexibel”. C zwalkt in mooie ronde bewegingen alle kanten op, soepel en flexibel, draaiend en golvend. Ik zie dat het haar goed afgaat en op het lijf geschreven is. “Heel goed, dat ziet er inderdaad flexibel uit.” C beaamt dat: “Ja, dat doe ik eigenlijk altijd, dus dat gaat wel. Maar ik weet niet hoe ik wat standvastiger kan worden”.
Dan geef ik haar nog zo’n vel papier. “Ga maar even goed stevig op je benen staan. Nu mag je weer een krijtje kiezen en weer uit wandelen gaan, maar nu gebruik je alleen maar rechte lijnen, ook nu het krijtje niet meer optillen”. Ik doe het op een klein papiertje voor. Tijdens het tekenen van deze lijnen heb je steeds een keuzemoment. Ga ik linksaf, rechtsaf, rechtdoor, schuin of terug? De bewegingen zijn nu veel krachtiger en laat de cliënt steeds de keuze. De hoekige lijnen zorgen ook voor een krachtiger beeld.
C begint aarzelend, maar krijgt er al snel aardigheid in. De bewegingen worden krachtiger en ze gaat steviger drukken met haar krijtje. Ik laat haar even stoppen en vraag hoe dit voor haar voelt: “eigenlijk heerlijk en krachtig, ik had dat niet verwacht” zegt ze. “Voelt dit ook standvastig en zelfverzekerd?” Vraag ik. “Ja zeker wel, omdat ik steeds bepaal waar ik heen ga. Ik heb het er warm van gekregen”. Nu mag C nog een keer deze beweging doen, en daarbij hardop zeggen: “Ik…..ben…..stand…vas…..tig”. Bij elke lettergreep een streep, kris kras over het vel papier. Nu gaat C helemaal los en blijft dit een hele tijd herhalen. Ze vliegt zelfs een paar keer van het blad af. Haar stem klinkt steeds stelliger. Zo slijt dit gevoel, deze beweging er in. Eigenlijk oefent de cliënt op papier voor situaties in haar dagelijkse leven. Het wordt herkenbaar; hé, ik zwalk weer met de anderen mee. Wacht eens even….wat wil ik eigenlijk zelf…..welke kant kies ik?......waar wil ik naar toe? Hier is bewustwording gecreëerd, herkenbaar, inzetbaar.
Je kunt als therapeut natuurlijk ook tegen de cliënt zeggen: “Je mag kiezen, blijf bij jezelf, laat je niet aan de kant zetten, jij hebt ook een mening, die mag er zijn. Kom voor jezelf op.” Maar dan moet de cliënt dat ook nog gaan doen. Door te tekenen internaliseer je veel sneller inzichten omdat je het al hebt gedaan op papier. Die ervaring neem je met je mee en is herkenbaar omdat je het al hebt gevoeld.
C was erg blij met deze tekensessie. Ze heeft de affirmatie “Ik ben standvastig” thuis geoefend, samen met het tekenen van rechte lijnen. De tekening heeft ze ook nog ingekleurd met assertieve kleuren. Verder heeft ze een schriftje gebruikt om situaties op te schrijven waar ze de ronde en rechte zwalktekening herkende in het dagelijkse leven.
Prachtig vak heb ik!
Ilona Stremmelaar, 25-1-2024
